Diagnozë e Dyfishtë

Çfarë është diagnoza e dyfishtë?

Nëse keni diagnozë të dyfishtë, kjo do të thotë se keni si një çrregullim mendor ashtu edhe një çrregullim të përdorimit të substancave (CPS), qoftë me alkool ose droga. Diagnoza e dyfishtë është një lloj komorbiliteti, ku dikush ka dy çrregullime në të njëjtën kohë. Një emër tjetër për këtë është çrregullimet bashkëekzistuese.

Çrregullimet mendore dhe të përdorimit të substancave shpesh ndodhin bashkë. Shumë njerëz që zhvillojnë CPS-në diagnostikohen gjithashtu me çrregullime mendore. Dhe e kundërta është e vërtetë; shumë njerëz me çrregullime mendore do të zhvillojnë një CPS. Pasja e të dy llojeve të çrregullimeve është edhe më e zakonshme te adoleshentët, njerëzit me sëmundje të rëndë mendore dhe njerëzit me disa çrregullime mendore të caktuara.

Pse çrregullimet e përdorimit të substancave dhe çrregullimet mendore ndodhin bashkë?

Edhe pse këto probleme shpesh ndodhin bashkë, kjo nuk do të thotë se njëri shkaktoi tjetrin, edhe nëse njëri shfaqet i pari. Në fakt, mund të jetë e vështirë të kuptohet se cili erdhi i pari. Studiuesit mendojnë se ekzistojnë tre arsye të mundshme pse ato shpesh ndodhin bashkë:

• Faktorët e përbashkët të rrezikut mund të kontribuojnë në të dyja çrregullimet mendore dhe CPS-në. Këta faktorë përfshijnë:
  • Gjenetikën.
  • Stresi.
  • Traumën, veçanërisht në fëmijëri. Veteranët me çrregullim të stresit post-traumatik (CSPT) janë gjithashtu në rrezik për CPS-në
• Çrregullimet mendore mund të kontribuojnë në përdorimin e drogës dhe CPS-në. Për shembull, njerëzit me çrregullime mendore mund të përdorin droga ose alkool për t’u ndier përkohësisht më mirë. Kjo quhet vetë-mjekimi. Përveç kësaj, çrregullimet mendore mund të ndryshojnë trurin për ta bërë më të mundshëm varjen.
• Përdorimi i substancave dhe varësia mund të kontribuojnë në zhvillimin e një çrregullimi mendor. Përdorimi i substancave mund të ndryshojë trurin në mënyra që ju bëjnë më të prirë për të zhvilluar një çrregullim mendor.

Cilat janë trajtimet për diagnozën e dyfishtë?

Nëse keni diagnozë të dyfishtë, zakonisht është më mirë të trajtohen të dyja kushtet në të njëjtën kohë sesa veçmas. Ju dhe ofruesi juaj i kujdesit shëndetësor mund të punoni në një plan trajtimi që përputhet me nevojat tuaja. Plani duhet të marrë parasysh moshën tuaj, substancën(at) që po përdorni keq dhe çrregullimin(et) specifik mendor që keni. Plani mund të përfshijë:

• Terapinë sjelljore, si terapi bisede (psikoterapi), trajtim rezidencial afatgjatë (që kombinon strehimin dhe shërbimet e trajtimit) dhe terapitë për t’ju ndihmuar të qëndroni të motivuar për t’u përmbajtur planit tuaj të trajtimit.
• Medikamente. Ka medikamente efektive që trajtojnë varësinë nga opioidet, alkooli dhe nikotina. Ka gjithashtu medikamente që mund të zvogëlojnë simptomat e shumë çrregullimeve mendore. Disa medikamente mund të trajtojnë më shumë se një çrregullim.
• Një referim në një grup mbështetës. Grupet mbështetëse mund t’ju japin mbështetje emocionale dhe sociale. Ato janë gjithashtu një vend ku njerëzit mund të ndajnë these se si të përballohen sfidat e përditshme.

NIH: Instituti Kombëtar për Abuzimin me Drogën

Burimi: Dual Diagnosis. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.