Hipoglikemia

Çfarë është glukoza e gjakut?

Glukoza e gjakut, ose sheqeri i gjakut, është sheqeri kryesor i gjetur në gjak. Ajo është burimi parësor i energjisë për trupin tuaj. Vjen nga ushqimi që hani. Trupi juaj i përpunon shumicën e këtij ushqimi në glukozë dhe e lëshon atë në rrjedhën e gjakut. Kur glukoza juaj e gjakut rritet, sinjalizon pankreasit të lëshojë insulinë. Insulina është një hormon që ndihmon glukozën të hyjë në qelizat tuaja për t’u përdorur si energji.

Për personat me diabete, trupi juaj nuk prodhon insulinë të mjaftueshme, nuk mund ta përdorë atë siç duhet, ose të dyja. Shumë glukozë mbetet në gjak dhe nuk arrin në qelizat tuaja.

Çfarë është hipoglicemia?

Hipoglicemia do të thotë glukozë e ulët. Ndodh kur niveli i glukozës në gjak bie nën atë çka është e shëndetshme për ju:

• Për shumë njerëz me diabete, kjo do të thotë nivel glukozë gjaku më i ulët se 70 mg/dL. Numri juaj mund të jetë i ndryshëm, prandaj konsultohuni me ekipin tuaj shëndetësor për të mësuar se çfarë niveli glukozë gjaku është shumë i ulët për ju.
• Për personat pa diabete, hipoglicemia zakonisht është një nivel glukozë gjaku më i ulët se 55 mg/dL.

Çfarë shkakton hipogliceminë?

Hipoglicemia është e zakonshme te personat që kanë diabet tip 1 ose diabet tip 2 dhe marrin insulinë ose ilaçe të tjera për diabetin. Ajo mund të ndodhë:

• Si efekt anësor i insulinës ose disa ilaçeve të tjera që ndihmojnë pankreasit të lëshojë insulinë në gjak. Këto ilaçe mund të ulin nivelin tuaj të glukozës në gjak.
• Nëse nuk hani ose pini mjaft karbohidrate (karb). Karbohidratet janë burimi kryesor i glukozës për trupin tuaj.
• Nëse bëni shumë më tepër aktivitet fizik se zakonisht.
• Nëse pini shumë alkool pa ngrënë mjaft ushqim.
• Kur jeni i sëmurë dhe nuk mund të hani mjaft ushqim ose ta mbani poshtë.

Edhe pse është e rrallë, mund të merrni ende glukozë të ulët pa pasur diabete. Shkaqet mund të përfshijnë kushte si sëmundjet e mëlçisë, sëmundjet e veshkave, dhe mungesat e hormoneve. Ajo gjithashtu mund të ndodhë te personat që kanë bërë disa lloje operacionesh për humbje në peshë. Disa ilaçe, si disa ilaçe zemre dhe antibiotikë, mund ta shkaktojnë gjithashtu atë. Vizitoni ofruesin tuaj të kujdesit shëndetësor për të mësuar shkakun e glukozës suaj të ulët dhe si ta trajtoni atë.

Cilat janë simptomat e hipoglicemisë?

Simptomat e glukozës së ulët në gjak kanë tendencë të vijnë shpejt. Simptomat mund të jenë të ndryshme për çdo person, por mund të përfshijnë:

• Dridhje
• Djersitje
• Nervozizëm ose ankth
• Irritueshmëri ose konfuzion
• Marrje mendesh
• Uri

Si diagnostikohet hipoglicemia?

Nëse keni diabete, me shumë gjasa do të duhet të kontrolloni glukozën tuaj të gjakut çdo ditë dhe të siguroheni se nuk është shumë e ulët. Mund ta bëni këtë me një matës të glukozës në gjak ose sistem të monitorimit të vazhdueshëm të glukozës (CGM).

Ka gjithashtu analiza gjaku që ofruesit mund t’i përdorin për të kontrolluar nëse glukoza juaj e gjakut është shumë e ulët.

Nëse nuk keni diabete dhe keni hipoglicemi, ofruesit tuaj me shumë gjasa do të porosisin teste të tjera për të provuar të kuptojnë shkakun.

Cilat janë trajtimet për hipogliceminë?

Nëse keni hipoglicemi të lehtë ose të moderuar, ngrënia ose pirja e diçkaje me karbohidrate mund të ndihmojë. Por hipoglicemia e rëndë mund të shkaktojë komplikacione të rënda, duke përfshirë fikjen, komin ose madje vdekjen. Hipoglicemia e rëndë mund të trajtohet me glukagon, një hormon që ngre nivelet e glukozës në gjak. Mund të jepet si sprej në hundë ose injeksion. Nëse keni diabete, ofruesit juaj mund t’ju përshkruajë një set glukagoni për përdorim në rast emergjence.

Nëse keni diabete dhe shpesh keni glukozë të ulët të lehtë ose të moderuar, ekipi juaj i kujdesit shëndetësor mund të bëjë ndryshime në planin tuaj të ushqimit për diabetin, planin e aktivitetit fizik dhe/ose ilaçet e diabetit.

Nëse nuk keni diabete dhe vazhdimisht keni glukozë të ulët, trajtimi do të varet nga çfarë e shkakton atë.

A mund të parandalohet hipoglicemia?

Nëse keni diabete dhe merrni insulinë ose ilaçe të tjera që ulin glukozën e gjakut, mund të ndihmoni në parandalimin e hipoglicemisë nëse:

• Ndiqni planin tuaj të ushqimit për diabetin. Hani dhe pini mjaft karbohidrate për të mbajtur glukozën tuaj të gjakut në intervalin tuaj të synuar. Gjithashtu mbani me vete një burim karbohidrati me veprim të shpejtë, si tableta glukozë ose një kuti lëngu, në rast se glukoza juaj e gjakut bëhet shumë e ulët.
• Jini të sigurt gjatë aktivitetit fizik. Kontrolloni glukozën tuaj të gjakut përpara dhe pas tij. Mund t’ju duhet të hani një copë ushqim përpara aktivitetit tuaj fizik.
• Nëse merrni ilaçe për diabetin, sigurohuni t’i merrni ato në mënyrë të saktë.

Burimi: Hypoglycemia. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.