Çfarë është kokaina?
Kokaina është një drogë shumë krijuese varësie që prodhohet nga gjethet e bimës së kokës të gjetur në Amerikën Jugore. Ajo është kryesisht e disponueshme si një drogë e paligjshme që disa njerëz e përdorin për t’u përngritur. Në raste të rralla, ajo gjithashtu përdoret si një ilaç recete për anestezi gjatë disa operacioneve.
Si një drogë e rrugës (e paligjshme), kokaina zakonisht është një pluhur i hollë, i bardhë, kristalor. Shitësit e rrugës ndonjëherë e përziejnë atë me niseshte, pluhur talk ose miell për të krijuar përshtypjen se kanë më shumë kokainë. Në atë mënyrë ata mund të fitojnë më shumë para. Ata gjithashtu mund ta përziejnë atë me drogra të tjera të paligjshme. Një formë tjetër e drogës është kreku i kokainës. Kreku i kokainës është nxehur për t’u kthyer në kristal shkëmb.
Si e përdorin njerëzit kokainën?
Njerëzit e thithin pluhurinn e kokainës nëpërmjet hundës ose e fërkojnë atë në mishin e dhëmbëve. Të tjerët e trethin pluhurinn dhe e injektojnë atë në rrjedhën e gjakut. Disa njerëz injektojnë një kombinim të kokainës dhe heroines, i quajtur “speedball”. Kreku i kokainës pihet.
Cilat janë efektet afatshkurtra të kokainës?
Kokaina është një stimulant që mund t’i bëjë njerëzit të ndjehen se kanë më shumë energji dhe janë ekstra vigjilentë. Por ajo gjithashtu mund t’i bëjë njerëzit të ndjehen të paqetë, të irrituar, të shqetësuar dhe paranoid. Sasi të mëdha kokaine mund të çojnë në sjellje të çuditshme, të paparashikueshme dhe të dhunshme.
Efektet e kokainës shfaqen pothuajse menjëherë dhe zhduken brenda disa minutave deri në një orë. Se sa gjatë dhe sa intensive janë efektet do të varet nga mënyra se si e ka përdorur personi.
Në disa raste, kokaina mund të shkaktojë probleme shumë serioze shëndetësore si sulm në zemër, goditje në tru, ose koma.
Cilat janë efektet afatgjata të kokainës?
Njerëzit që përdorin kokainë në periudhë të gjatë mund të zhvillojnë probleme shëndetësore. Se cilat probleme do të kenë do të varet nga mënyra se si e kanë përdorur kokainën:
- Thithja mund të çojë në humbje të ndjesisë së erës, gjakderdhje nga hunda, dëmtime të hundës dhe vështirësi në gëlltitje.
- Pirja mund të shkaktojë kollë, astmë, vështirësi në frymëmarrje, dhe risk më të lartë infeksionesh si pneumonia.
- Injektimi me gjilpërë mund të çojë në infeksione lëkure ose të ineve të buta, si dhe shenja. Mund të shkaktojë rënie të venave. Kur një venë bie, gjaku nuk mund të rrjedhë nëpër të. Injektimi i kokainës gjithashtu e vendos personin në risk më të lartë për të marrë sëmundje si HIV dhe hepatit C.
Efekte të tjera afatgjata të përdorimit të kokainës mund të përfshijnë kequshqyerje dhe çrregullime lëvizjeje, përfshirë sëmundjen e Parkinsonit.
Përdorimi i përsëritur i kokainës mund të çojë në tolerancë. Kjo do të thotë se përdoruesit kanë nevojë për gjithnjë e më shumë drogë për të pasur të njëjtin efekt. Me doza më të larta me kalimin e kohës, trupi bëhet i varur nga kokaina. Nëse dikush që është i varur nga kokaina ndalon përdorimin e saj, do të ketë simptoma tërheqjeje. Këto simptoma mund të përfshijnë:
Përdorimi i përsëritur i kokainës gjithashtu mund të çojë në çrregullim përdorimi kokaine, i quajtur gjithashtu varësi. Ky është më shumë se varësi fizike. Ajo është një çrregullim kronik (afatgjatë) i trurit. Kur dikush e ka atë, ai vazhdon të përdorë kokainë edhe pse kjo shkakton probleme në jetën e tij. Disa shembuj përfshijnë probleme shëndetësore dhe pamundësinë për të përmbushur përgjegjësitë në punë, shkollë ose shtëpi. Marrja dhe përdorimi i kokainës bëhet qëllimi i tyre kryesor në jetë.
A mund të mbidozojë dikush me kokainë?
Është e mundur të mbidozojë me kokainë. Kjo ndodh kur një person përdor aq shumë kokainë sa shkakton një reagim të rrezikshëm për jetën ose vdekje. Disa njerëz përdorin kokainë bashkë me drogra të tjera ose alkool. Kjo mund të rrisë riskun e një mbidozimi.
Një mbidozim me kokainë mund të shkaktojë probleme shëndetësore si:
- Goditje në tru
- Dergje
- rrahje të parregullta të zemrës (aritmia)
- Sulm në zemër
Nuk ekziston asnjë ilaç specifik për të trajtuar një mbidozim. Ofruesit e kujdesit shëndetësor do të përqendrohen në trajtimin e problemeve specifike shëndetësore të shkaktuara nga mbidozimi.
Cilat janë trajtetet për çrregullimin e përdorimit të kokainës?
Trajtimet për çrregullimin e përdorimit të kokainës janë lloje të ndryshme terapish të sjelljes. Nuk ka asnjë ilaç që mund ta trajtojë atë.
NIH: Instituti Kombëtar mbi Abuzimin me Drogën
Burimi: Cocaine. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.
Informacioni i dhënë këtu nuk duhet përdorur gjatë ndonjë urgjence mjekësore ose për diagnostikimin apo trajtimin e ndonjë gjendjeje mjekësore. Një profesionist i licensuar mjekësor duhet të konsultohet për diagnostikimin dhe trajtimin e çdo dhe të gjitha kushteve mjekësore. Lidhjet me sajte të tjera jepen vetëm për informacion - ato nuk përbëjnë aprovime të atyre sajteve të tjera. Nuk bëhet asnjë garanci e çfarëdo lloji, as e shprehur dhe as e nënkuptuar, sa i përket saktësisë, besueshmërisë, kohës ose korrektësisë së ndonjë përkthimi të bërë nga një shërbim i palës së tretë i informacionit të dhënë këtu në ndonjë gjuhë tjetër.
