Çfarë është stresi?
Stresi është mënyra se si truri dhe trupi juaj përgjigjen ndaj një sfide ose kërkese. Kur jeni nën stres, trupi juaj lëshon disa hormone.Hormonet janë kimikate që lëvizin në rrjedhën e gjakut dhe kontrollojnë se si punojnë pjesë të ndryshme të trupit tuaj. Hormonet që lëshohen kur jeni nën stres ju bëjnë vigjilentë dhe gati për të vepruar. Ato mund të ngrenë presionin e gjakut, rrahjeve të zemrës dhe nivelet e glukozës në gjak (sheqerit në gjak). Ky përgjigje ndonjëherë quhet përgjigje “luftë ose ikje”.
Të gjithë përjetojnë stres herë pas here. Ekzistojnë lloje të ndryshme stresi. Ai mund të jetë afatshkurtër ose afatgjatë. Mund të shkaktohet nga diçka që ndodh një herë ose diçka që vazhdon të ndodhë.
Jo i gjithë stresi është i keq. Në fakt, ai mund t’ju ndihmojë të mbijetoni në një situatë të rrezikshme. Për shembull, një lloj stresi është goditja që mund të ndieni kur një makinë del përpara jush ndërsa jeni duke drejtuar. Kjo goditje hormonesh ju ndihmon të ndaloni shpejt për të shmangur një aksident. Pak stres afatshkurtër mund të jetë ndonjëherë i dobishëm. Për shembull, stresi i afatit për shkollë ose punën tuaj mund t’ju shtyjë të përfundoni punën në kohë. Sapo ta përfundoni atë, ai stres largohet.
Por stresi që zgjat një kohë të gjatë mund t’ju dëmtojë shëndetin.
Çfarë shkakton stres afatgjatë?
Stresi afatgjatë, ose stresi kronik, zgjat javë, muaj ose më shumë. Ndërsa vazhdoni jetën tuaj, trupi juaj vepron sikur jeni duke u kërcënuar.
Shkaqet e stresit afatgjatë përfshijnë:
- Stres rutinë nga kërkesat e punës, shkollës, nevojave familjare, problemeve financiare dhe presioneve të tjera të përditshme që nuk pushojnë.
- Stres nga ndryshime të papritura dhe të vështira në jetën tuaj, si divorci, sëmundja, humbja e punës ose ngjarje të tjera të pakëndshme jetësore që shpesh kanë ndikim të gjatë.
- Stres traumatik, i cili mund të ndodhë kur jeni në rrezik dëmtimi ose vdekjeje të rëndë. Shembujt përfshijnë qenien në një aksident të keq, luftë, përmbytje, tërmet ose ngjarje tjetër të frikshme. Ky lloj stresi mund të shkaktojë një problem afatgjatë të quajtur çrregullim stresi pas traumës (PTSD).
[The rest of the translation follows the same pattern, maintaining the original HTML structure and translating only the text content to Albanian.]
Burimi: Stress. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.
Informacioni i dhënë këtu nuk duhet përdorur gjatë ndonjë urgjence mjekësore ose për diagnostikimin apo trajtimin e ndonjë gjendjeje mjekësore. Një profesionist i licensuar mjekësor duhet të konsultohet për diagnostikimin dhe trajtimin e çdo dhe të gjitha kushteve mjekësore. Lidhjet me sajte të tjera jepen vetëm për informacion - ato nuk përbëjnë aprovime të atyre sajteve të tjera. Nuk bëhet asnjë garanci e çfarëdo lloji, as e shprehur dhe as e nënkuptuar, sa i përket saktësisë, besueshmërisë, kohës ose korrektësisë së ndonjë përkthimi të bërë nga një shërbim i palës së tretë i informacionit të dhënë këtu në ndonjë gjuhë tjetër.