Çfarë është alfabetizimi shëndetësor?
Alfabetizimi shëndetësor përfshin informacionin që njerëzit kanë nevojë për të marrë vendime të mira për shëndetin. Ka dy pjesë:
- Alfabetizimi personal shëndetësor ka të bëjë me aftësinë e një personi për të gjetur dhe kuptuar informacionin dhe shërbimet shëndetësore që u nevojiten. Gjithashtu ka të bëjë me përdorimin e informacionit dhe shërbimeve për të marrë vendime të mira shëndetësore.
- Alfabetizimi organizativ shëndetësor ka të bëjë me aftësinë e organizatave për t’u ndihmuar njerëzve të gjejnë informacionin dhe shërbimet shëndetësore që u nevojiten. Gjithashtu përfshin ndihmën për t’i përdorur këto informacione për të marrë vendime të mira shëndetësore.
Cilët faktorë mund të ndikojnë alfabetizimin shëndetësor?
Shumë faktorë të ndryshëm mund të ndikojnë alfabetizimin shëndetësor të një personi, përfshirë:
- Njohuritë e fjalëve mjekësore
- Kuptimi i funksionimit të sistemit shëndetësor
- Aftësia për të komunikuar me ofruesit e kujdesit shëndetësor
- Aftësia për të gjetur informacion shëndetësor, e cila mund të kërkojë aftësi kompjuterike
- Aftësitë e leximit, shkrimit dhe numrave
- Faktorë personalë, si mosha, të ardhurat, arsimimi, aftësitë gjuhësore dhe kultura
- Kufizime fizike ose mendore
Shumë nga njerëzit të cilët janë në risk për alfabetizim të kufizuar shëndetësor gjithashtu kanë pabarazi shëndetësore. Pabarazitë shëndetësore janë dallime shëndetësore midis grupeve të ndryshme të njerëzve. Këto grupe mund të jenë bazuar në moshë, racë, gjini ose faktorë të tjerë.
Pse është i rëndësishëm alfabetizimi shëndetësor?
Alfabetizimi shëndetësor është i rëndësishëm sepse mund të ndikojë aftësinë tuaj për të:
- Marrë vendime të mira për shëndetin tuaj.
- Përfituar kujdesin mjekësor që ju nevojitet. Kjo përfshin kujdesin parandalues, i cili përqendrohet në parandalimin e sëmundjeve dhe ruajtjen tuaj të shëndetshëm.
- Marrë medikamentet tuaja saktë.
- Menaxhuar një sëmundje, veçanërisht një sëmundje kronike (afatgjatë).
- Udhëhequr një stil jetese të shëndetshëm.
Një gjë që mund të bëni është të siguroheni se komunikoni mirë me ofruesit tuaj të kujdesit shëndetësor. Nëse nuk kuptoni diçka që ju thotë një ofrues, kërkoni t’jua shpjegojë në mënyrë që të kuptoni. Gjithashtu mund t’i kërkoni ofruesit t’i shkruajë udhëzimet e tij.
Burimi: Health Literacy. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.
Informacioni i dhënë këtu nuk duhet përdorur gjatë ndonjë urgjence mjekësore ose për diagnostikimin apo trajtimin e ndonjë gjendjeje mjekësore. Një profesionist i licensuar mjekësor duhet të konsultohet për diagnostikimin dhe trajtimin e çdo dhe të gjitha kushteve mjekësore. Lidhjet me sajte të tjera jepen vetëm për informacion - ato nuk përbëjnë aprovime të atyre sajteve të tjera. Nuk bëhet asnjë garanci e çfarëdo lloji, as e shprehur dhe as e nënkuptuar, sa i përket saktësisë, besueshmërisë, kohës ose korrektësisë së ndonjë përkthimi të bërë nga një shërbim i palës së tretë i informacionit të dhënë këtu në ndonjë gjuhë tjetër.
