Rreziqet Shëndetësore të një Jetese Pasive

Çfarë është një stil jetese joaktiv?

Të jesh “patate divan”. Të mos stërvitesh. Një stil jetese sedentare ose joaktiv. Ju me siguri keni dëgjuar të gjitha këto shprehje, dhe ato nënkuptojnë të njëjtën gjë: një stil jetese me shumë ulje dhe shtrirje, me shumë pak ose aspak ushtrime.

Në Shtetet e Bashkuara dhe në gjithë botën, njerëzit po kalojnë gjithnjë e më shumë kohë duke kryer aktivitete sedentare. Gjatë kohës sonë të lirë, ne shpesh jemi ulur: ndërsa përdorim kompjuterin ose pajisje të tjera, duke parë televizor ose duke luajtur lojëra video. Shumë nga punët tona kanë përfunduar duke qenë sedentare, me ditë të gjata të ulur në zyrë. Dhe mënyra se si shumica jonë lëvizin përfshin ulje – në makina, në autobusë dhe në trena.

Si ndikon një stil jetese joaktiv tek trupi juaj?

Kur keni një stil jetese joaktiv:

• Digjni më pak kalori. Kjo ju bën më të prirë për të shtuar peshë.
• Mund të humbni forcën dhe qëndrueshmërinë e muskujve, sepse nuk i përdorni aq shumë
• Kockat tuaja mund të dobësohen dhe të humbin disa përmbajtje minerale
• Metabolizmi juaj mund të ndikohet dhe trupi juaj mund të ketë më shumë vështirësi për të shpërbërë yndyrnat dhe sheqernat
• Sistemi juaj imunitar mund të mos funksionojë aq mirë
• Mund të keni qarkullim gjaku më të dobët
• Trupi juaj mund të ketë më shumë inflamacion
• Mund të zhvilloni një çekuilibrim hormonal

Cilat janë rreziqet shëndetësore të një stili jetese joaktiv?

Të kesh një stil jetese joaktiv mund të jetë një nga shkaqet e shumë sëmundjeve kronike. Duke mos bërë ushtrime të rregullta, ju rrisni rrezikun tuaj të:

• Obezitetit
• Sëmundjeve të zemrës, përfshirë sëmundjen e arterieve koronare dhe sulmin në zemër
• Presionit të lartë të gjakut
• Kolesterolit të lartë
• Goditjes në tru
• Sindromës metabolike
• Diabetit të tipit 2
• Disa kancereve, përfshirë kolonit, gjirit, dhe mitrës
• Osteoporozës dhe rënieve
• Rritjes së ndjenjave të depresionit dhe ankthit

Të kesh një stil jetese sedentare mund të rrisë gjithashtu rrezikun tuaj të vdekjes së parakohshme. Dhe sa më sedentarë të jeni, aq më të larta janë rreziqet tuaja shëndetësore.

Si mund të filloj me ushtrimet?

Nëse keni qenë joaktiv, mund të duhet të filloni ngadalë. Mund të vazhdoni duke shtuar më shumë ushtrime gradualisht. Sa më shumë të bëni, aq më mirë. Por përpiquni të mos ndiheni të mbingarkuar dhe bëni atë që mundeni. Të bësh ndonjë ushtrim gjithmonë është më mirë se aspak. Në fund, objektivi juaj mund të jetë të arrini sasinë e rekomanduar të ushtrimeve për moshën dhe shëndetin tuaj.

Ka shumë mënyra të ndryshme për të bërë ushtrime; është e rëndësishme të gjeni llojet që janë më të mirët për ju. Gjithashtu mund të përpiqeni të shtoni aktivitet në jetën tuaj në mënyra më të vogla, si në shtëpi dhe në punë.

Si mund të jem më aktiv rreth shtëpisë?

Ka disa mënyra me të cilat mund të jeni aktivë rreth shtëpisë suaj:

• Punët e shtëpisë, kopshtaria dhe punët në oborr janë të gjitha punë fizike. Për të rritur intensitetin, mund të provoni t’i bëni ato me një ritëm më të shpejtë.
• Vazhdoni të lëvizni ndërsa shikoni TV. Ngrini pesha dore, bëni disa zgjatje të buta joge, ose përdorni një biçikletë stërvitjeje. Në vend që të përdorni telekomandën e TV-së, çohuni dhe ndërroni kanalet vetë.
• Stërvituni në shtëpi me një video stërvitjeje (në TV-në tuaj ose në internet)
• Dilni për një ecje në lagjen tuaj. Mund të jetë edhe më argëtuese nëse e bëni me qenin, duke çuar fëmijët në shkollë, ose duke ecur me një mik.
• Qëndroni në këmbë kur flisni në telefon
• Merrni disa pajisje stërvitjeje për shtëpinë tuaj. Rripa vrapimi dhe trenat eliptikë janë të shkëlqyer, por jo të gjithë kanë para ose hapësirë për një të tillë. Pajisje më pak të kushtueshme si topa joge, tapet stërvitjeje, banda zgjatjeje dhe pesha dore mund t’ju ndihmojnë gjithashtu të bëni stërvitje në shtëpi.

Si mund të jem më aktiv në punë?

Shumica jonë ulen kur punojmë, shpesh përpara një kompjuteri. Në fakt, më pak se 20% e amerikanëve kanë punë fizikisht aktive. Mund të jetë e vështirë të përfshish aktivitet fizik në ditën tuaj të zënë, por ja disa këshilla për t’ju ndihmuar të lëvizni:

• Çohuni nga karrigia dhe lëvizni të paktën një herë në orë
• Qëndroni në këmbë kur flisni në telefon
• Gjeni nëse kompania juaj mund t’ju sigurojë një zyrë në këmbë ose me rrip vrapimi
• Ngjitni shkallët në vend të ashensorit
• Përdorni pushimin ose një pjesë të orës së drekës për të ecur rreth ndërtesës
• Çohuni dhe ecni në zyrën e një kolegu në vend që të dërgoni një email
• Mbani takime “duke ecur” ose në këmbë me kolegët në vend të uljes në një dhomë konference

Burimi: Health Risks of an Inactive Lifestyle. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.