Mbidozim i Opoideve

Çfarë janë opiodet?

Opiodet, ndonjëherë të quajtur narkotikë, janë një lloj droge. Ata përfshijnë qetësues të fortë me recetë për lehtësimin e dhimbjes si oksikodoni, hidrokodoni, fentanili dhe tramadoli. Droga ilegale heroinë gjithashtu është një opioid.

Një ofrues shëndetësor mund t’ju japë një opioid me recetë për të ulur dhimbjen pas një lëndimi të madh ose operacioni. Mund t’i merrni ata nëse keni dhimbje të rënda nga kushte shëndetësore si kanceri. Disa ofrues i përshkruajnë ata për dhimbje kronike.

Opiodet me recetë të përdorura për lehtësimin e dhimbjes janë përgjithësisht të sigurt kur merren për një kohë të shkurtër dhe sipas përshkrimit të ofruesit tuaj. Megjithatë, personat që marrin opiode janë në rrezik për çrregullim të përdorimit të opioideve (OUD) dhe mbidozë. Këto rreziqe rriten kur këto ilaçe keqpërdoren. Keqpërdorimi mund të përfshijë marrjen e më shumë sesa doza e përshkruar ose marrjen e saj më shpesh, përdorimin për t’u ngritur lart, ose marrjen e opioideve të dikujt tjetër.

Çfarë është një mbidozë opioide?

Opiodet ndikojnë në pjesën e trurit që rregullon frymëmarrjen. Kur njerëzit marrin doza të larta opioide, kjo mund të çojë në një mbidozë, me ngadalësimin ose ndalimin e frymëmarrjes dhe ndonjëherë vdekjen.

Çfarë shkakton një mbidozë opioide?

Një mbidozë opioide mund të ndodhë për disa arsye, përfshirë nëse ju:

• Merrni një opioid për t’u ngritur lart.
• Merrni një dozë shtesë të një opioidi me recetë ose e merrni atë shumë shpesh (qoftë aksidentalisht ose me qëllim).
• Përzieni një opioid me ilaçe të tjera, droga ilegale ose alkool. Një mbidozë mund të jetë fatale kur përzihen opioide dhe disa ilaçe për trajtimin e ankthit, si Xanax ose Valium.
• Merrni një ilaç opioide që ishte përshkruar për dikë tjetër. Fëmijët janë veçanërisht në rrezik të një mbidozë aksidentale nëse marrin ilaçe të papërshtatshme për ta.

Ka gjithashtu rrezik mbidozë nëse merrni ilaçe për çrregullimin e përdorimit të opioideve (MOUD). MOUD është një trajtim për OUD. Shumë nga ilaçet e përdorura për MOUD janë gjithashtu substanca të kontrolluara që mund të keqpërdoren.

Kush është në rrezik për një mbidozë opioide?

Kushdo që merr një opioid mund të jetë në rrezik mbidozë, por ju jeni në rrezik më të lartë nëse:

• Merrni opioidë të paligjshëm
• Merrni më shumë ilaçe opioide se sa ju janë përshkruar
• Kombinoni opioide me ilaçe të tjera dhe/ose alkool
• Keni disa kushte mjekësore, si apne gjumi, ose funksion të reduktuar të veshkave ose mëlçisë
• Jeni mbi 65 vjeç

Cilat janë shenjat e një mbidozë opioide?

Shenjat e një mbidozë opioide përfshijnë:

• Pupila shumë të vogla të syve
• Rënie në gjumë ose humbje vetëdieje
• Frymëmarrje e ngadaltë dhe e cekët
• Zëra mbyerjeje ose gëlgëritjeje
• Të vjella
• Trup i dobët
• Lëkurë e zbehtë, blu ose e ftohtë
• Rrahje zemre të dobëta
• Buzë dhe thonj të purpurt

Çfarë duhet të bëj nëse mendoj se dikush po përjeton një mbidozë opioide?

Nëse mendoni se dikush po përjeton një mbidozë opioide:

• Telefononi 911 menjëherë.
• Jepini personit naloksonë, nëse është e disponueshme. Naloksoni është një ilaç i sigurt që mund të ndalojë shpejt një mbidozë opioide. Ka dy forma. Një është sprej nazal që spërkatet në hundë. Lloji tjetër injektohet në muskul nën lëkurë ose në venat. Naloksoni vepron duke bllokuar efektet e opioideve në trup. Është e rëndësishme të lexoni udhëzimet e produktit dhe të kontrolloni datën e skadencës përpara se t’ia jepni dikujt.
• Përpiquni ta mbani personin të zgjuar dhe duke frymëmarrë.
• Vendoseni personin në anë për të parandaluar mbyerjen.
• Qëndroni me personin derisa të arrijnë punëtorët e emergjencës.

Naloksoni nuk do t’i dëmtojë ata nëse po mbidozojnë me droga të tjera përveç opioideve, prandaj është më mirë ta përdorni nëse mendoni se dikush po mbidozon.

A mund të parandalohet një mbidozë opioide?

Nëse merrni ilaçe opioide për dhimbje, ka hapa që mund të ndërmerrni për të ndihmuar në parandalimin e një mbidozë opioide:

• Merrni ilaçin tuaj saktësisht siç ju ka përshkruar ofruesit. Mos merrni më shumë ilaç njëherësh ose mos e merrni ilaçin më shpesh se sa duhet.
• Mos i përzieni kurrë ilaçet kundër dhimbjes me alkool, ilaçe gjumi ose substanca të paligjshme.
• Ruani ilaçin tuaj me siguri larg fëmijëve ose kafshëve shtëpiake. Konsideroni përdorimin e një kutie të mbyllur për ilaçe. Përveç mbajtjes së fëmijëve të sigurt, parandalon gjithashtu vjedhjen e ilaçeve tuaja nga dikush që banon me ju ose ju viziton.
• Asgjësoni ilaçet e papërdorura menjëherë.

Gjithashtu është e rëndësishme t’u mësoni familjes dhe miqve tuaj se si të reagojnë ndaj një mbidozë. Nëse jeni në rrezik më të lartë mbidozë, do të doni të merrni naloksonë dhe ta mbani atë me vete kudo që shkoni. Mund ta blini naloksonën në farmaci.

Burimi: Opioid Overdose. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.