Gripi

Çfarë është gripi?

Gripi, gjithashtu i quajtur influenca, është një infeksion i sistemit të frymëmarrjes i shkaktuar nga viruse. Çdo vit, miliona amerikanë sëmuren me grip. Ndonjëherë shkakton sëmundje të lehtë. Por mund të jetë gjithashtu i rëndë ose madje edhe vdekjeprurës, veçanërisht për personat mbi 65 vjeç, bebat e porsalindura dhe personat me disa sëmundje kronike.

Çfarë e shkakton gripin?

Gripi shkaktohet nga viruset e gripit që përhapen nga personi në person. Kur dikush me grip kollitet, teshtitet ose flet, ai spërkat pika të vogla. Këto pika mund të bien në gojën ose hundët e njerëzve që janë afër. Më rrallë, një person mund të marrë grip duke prekur një sipërfaqe ose objekt që ka virusin e gripit dhe pastaj duke prekur gojën, hundën ose ndoshta sytë e tij.

Cilat janë simptomat e gripit?

Simptomat e gripit shfaqen papritur dhe mund të përfshijnë:

• Temperaturë ose ndjesi ethe/të ftohte
• Kollë
• Dhimbje fyti
• Hundë e rrjedhshme ose e zllatur
• Dhimbje muskujsh ose trupi
• Dhimbje koke
• Lodhje (përgjumje)

Disa njerëz mund të kenë gjithashtu të vjella dhe diare. Kjo është më e zakonshme te fëmijët.

Ndonjëherë njerëzit kanë vështirësi të kuptojnë nëse kanë ftohje apo grip. Ka dallime midis tyre:

Ndonjëherë njerëzit thonë se kanë “grip” kur në të vërtetë kanë diçka tjetër. Për shembull, “gripi i stomakut” nuk është grip; ai është gastroenteriti.

Çfarë probleme të tjera mund të shkaktojë gripi?

Disa njerëz që marrin grip do të zhvillojnë komplikacione. Disa nga këto komplikacione mund të jenë të rënda ose madje kërcënuese për jetën. Ato përfshijnë:

• Bronkit
• Infeksion të veshit
• Infeksion të sinuseve
• Pneumoni
• Inflamacion të zemrës (miokarditi), trurit (encefaliti), ose indit muskulor (mioziti, rabdomioliza)

Gripi gjithashtu mund t’i përkeqësojë problemet shëndetësore kronike. Për shembull, njerëzit me astmë mund të kenë sulme astmatike ndërsa kanë grip.

Disa njerëz janë më të prirur të kenë komplikacione nga gripi, përfshirë:

• Të rriturit 65 vjeç e lart
• Gratë shtatzëna
• Fëmijët nën 5 vjeç
• Njerëzit me disa kushte shëndetësore kronike, si astma, diabeti dhe sëmundjet e zemrës

Si diagnostikohet gripi?

Për të diagnostikuar gripin, ofruesit e kujdesit shëndetësor do të bëjnë fillimisht një histori mjekësore dhe do të pyesin për simptomat tuaja. Ekzistojnë disa teste për gripin. Për testet, ofruesi juaj do të fërkojë brendësinë e hundës ose pjesën e pasme të fytit me një tampon. Pastaj tamponi do të testohet për virusin e gripit.

Disa teste janë të shpejta dhe japin rezultate në 15-20 minuta. Por këto teste nuk janë aq të sakta sa testimet e tjera të gripit. Këto teste të tjera mund t’ju japin rezultatet në një orë ose disa orë.

Cilat janë trajtimet për gripin?

Shumica e njerëzve me grip shërohen vetë pa kujdes mjekësor. Njerëzit me raste të lehta grifi duhet të qëndrojnë në shtëpi dhe të shmangen nga kontaktet me të tjerët, përveç për të marrë kujdes mjekësor.

Por nëse keni simptoma grifi dhe jeni në një grup me risk të lartë ose jeni shumë të sëmurë ose shqetësuar për sëmundjen tuaj, kontaktoni ofruesin tuaj të kujdesit shëndetësor. Mund t’ju duhen ilaçe antivirale për të trajtuar gripin tuaj. Ilaçet antivirale mund ta bëjnë sëmundjen më të lehtë dhe të shkurtojnë kohën që jeni të sëmurë. Ato gjithashtu mund të parandalojnë komplikacione të rënda të gripit. Ato zakonisht funksionojnë më mirë kur filloni t’i merrni brenda 2 ditëve nga sëmundja.

A mund të parandalohet gripi?

Mënyra më e mirë për të parandaluar gripin është të merrni një vaksinë kundër gripit çdo vit. Por gjithashtu është e rëndësishme të keni zakone të mira shëndetësore si mbulimi i kollës dhe larja e duarve shpesh. Kjo mund të ndihmojë në ndalimin e përhapjes së mikrobeve dhe parandalimin e gripit.

Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve

Burimi: Flu. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.