Çfarë është çrregullimi i vëmendjes me hiperaktivitet (ADHD)?
ADHD është një çrregullim neurobiologjik. Zakonisht diagnostikohet së pari gjatë fëmijërisë dhe shpesh vazhdon deri në moshë të rritur. Por disa njerëz nuk marrin diagnozën e ADHD-së derisa bëhen të rritur. ADHD përfshin:
- Vështirësi në përqendrim (pavëmendshmëri)
- Vështirësi në kontrollin e sjelljeve impulsive (impulsivitet)
- Tepër aktivitet (hiperaktivitet)
Cilat janë llojet e çrregullimit të vëmendjes me hiperaktivitet (ADHD)?
Ekzistojnë tre lloje të ADHD-së:
- ADHD kryesisht me Pavëmendshmëri. Njerëzit me këtë lloj ADHD-je kanë vështirësi në përqendrim dhe shpërqendrohen lehtë. Kanë vështirësi për të organizuar ose përfunduar detyra. Mund të kenë problem me ndjekjen e udhëzimeve ose bisedave.
- ADHD kryesisht Hiperaktiv-Impulsiv. Njerëzit me këtë lloj ADHD-je kanë simptoma të hiperaktivitetit dhe impulsivitetit:
- Me hiperaktivitet, njerëzit ndjejnë nevojën të lëvizin gjithmonë. Kanë vështirësi të qëndrojnë ulur dhe mund të tundet dhe/ose flasin shumë.
- Me impulsivitet, njerëzit kanë vështirësi në kontrollin e veprimeve dhe fjalëve të tyre. Priren të veprojnë bazuar në ide ose ndjenja të papritura pa menduar për pasojat e mundshme. Mund të ndërpresin të tjerët shpesh ose të kenë vështirësi në pritjen e radhës së tyre.
- ADHD e Kombinuar. Njerëzit me këtë lloj ADHD-je kanë një përzierje të simptomave të pavëmendshmërisë dhe hiperaktivitet-impulsivitetit. ADHD e kombinuar është lloji më i zakonshëm.
Është normale të kesh ndonjëherë vështirësi në përqendrim ose qëndrimin ulur, veçanërisht për fëmijët. Por njerëzit me ADHD kanë simptoma më të rënda që mund të shkaktojnë probleme të rënda, për shembull, nota të ulëta për një fëmijë ose humbje pune për një të rritur. Simptomat janë të vazhdueshme dhe mund të prekin gjithashtu jetën familjare dhe sociale.
Çfarë shkakton çrregullimin e vëmendjes me hiperaktivitet (ADHD)?
Shkaku i saktë i ADHD-së është i panjohur. ADHD-ja vjen me shumë gjasë nga një kombinim faktorësh, si gjenetika dhe mjedisi juaj. Studiuesit po hulumtojnë faktorë të mundshëm mjedisorë që mund të rrisin riskun e zhvillimit të ADHD-së. Këta faktorë përfshijnë dëmtimet e trurit, ushqyerjen dhe mjediset sociale.
Cilat janë simptomat e çrregullimit të vëmendjes me hiperaktivitet (ADHD)?
Simptomat e ADHD-së varen nga lloji i ADHD-së që ka një person:
Njerëzit me simptoma të problemeve të vëmendjes shpesh:
- Humbasin detaje ose bëjnë gabime të pakujdesshme në detyrat shkollore, në punë ose në aktivitete të tjera
- Kanë vështirësi në qëndrimin të përqendruar në aktivitete loje ose detyra pune
- Nuk duket se dëgjojnë kur u flitet drejtpërdrejt
- Kanë vështirësi në ndjekjen e udhëzimeve ose përfundimin e detyrave, ose mund të fillojnë por shpejt shpërqendrohen
- Kanë vështirësi për t’u organizuar, për të mbajtur sendet në rregull dhe për të menaxhuar kohën
- Shmangen nga detyrat që kërkojnë përpjekje të gjatë mendore
- Humbasin sende të rëndësishme, si libra, portofole, çelësa, syze dhe telefona
- Harrojnë kryerjen e aktiviteteve të përditshme
[The rest of the translation continues in the same manner, maintaining the original HTML structure and translating only the text content to Albanian.]
Informacioni i dhënë këtu nuk duhet përdorur gjatë ndonjë urgjence mjekësore ose për diagnostikimin apo trajtimin e ndonjë gjendjeje mjekësore. Një profesionist i licensuar mjekësor duhet të konsultohet për diagnostikimin dhe trajtimin e çdo dhe të gjitha kushteve mjekësore. Lidhjet me sajte të tjera jepen vetëm për informacion - ato nuk përbëjnë aprovime të atyre sajteve të tjera. Nuk bëhet asnjë garanci e çfarëdo lloji, as e shprehur dhe as e nënkuptuar, sa i përket saktësisë, besueshmërisë, kohës ose korrektësisë së ndonjë përkthimi të bërë nga një shërbim i palës së tretë i informacionit të dhënë këtu në ndonjë gjuhë tjetër.