Sepsisi

Çfarë është sepsisi?

Sepsisi është përgjigja e tepërt dhe ekstreme e trupit tuaj ndaj një infeksioni. Sepsisi është një emergjencë mjekësore që rrezikon jetën. Pa trajtim të shpejtë, mund të çojë në dëmtim të indit, dështim të organeve dhe madje vdekje.

Çfarë shkakton sepsisin?

Sepsisi ndodh kur një infeksion që tashmë keni shkakton një reaksion zinxhir në gjithë trupin tuaj. Infeksionet bakteriale janë shkaku më i zakonshëm, por edhe llojet e tjera të infeksioneve mund ta shkaktojnë atë.

Infeksionet shpesh janë në mushkëri, stomak, veshka ose fshikëz. Është e mundur që sepsisi të fillojë me një prerje të vogël që infektohet ose me një infeksion që zhvillohet pas operacionit. Ndonjëherë, sepsisi mund të ndodhë te njerëz që as nuk e dinin se kishin një infeksion.

Kush ka gjasa më të mëdha të zhvillojë sepsisin?

Kushdo me një infeksion mund të marrë sepsisin. Por disa njerëz kanë gjasa më të mëdha ta zhvillojnë atë:

• Të rriturit 65 vjeç e lart
• Njerëzit me kushte kronike (afatgjata), si diabeti, sëmundjet e mushkërive, kanceri dhe sëmundjet e veshkave
• Njerëzit me sisteme imuniteti të dobësuar
• Gratë shtatzëna
• Fëmijët nën një vjeç

Cilat janë simptomat e sepsisit?

Sepsisi mund të shkaktojë një ose më shumë nga këto simptoma:

• Frymëmarrje dhe rrahje zemre të shpejta
• Vështirësi në frymëmarrje
• Konfuzion ose çorientim
• Dhimbje ose pakëndshëm ekstrem
• Ethe, dridhje ose ndjesi e madhe e të ftohtit
• Lëkurë e lagësht ose me djersë

Është e rëndësishme të merrni kujdes mjekësor menjëherë nëse mendoni se mund të keni sepsis ose nëse infeksioni juaj nuk po përmirësohet ose po përkeqësohet.

Çfarë problemesh të tjera mund të shkaktojë sepsisi?

Rastet e rënda të sepsisit mund të çojnë në shok septik, ku presioni juaj i gjakut bie në një nivel të rrezikshëm dhe disa organe mund të dështojnë.

Si diagnostikohet sepsisi?

Për të zbuluar nëse keni sepsis, ofruesi juaj i kujdesit shëndetësor:

• Do të marrë historinë tuaj mjekësore, e cila përfshin pyetje rreth simptomave tuaja
• Do të kryejë një ekzaminim fizik, i cili përfshin kontrollin e shenjave vitale (temperatura juaj, presioni i gjakut, rrahjet e zemrës dhe frymëmarrja)
• Gjithashtu do të porosisë teste laboratori që kontrollojnë shenja infeksioni ose dëmtimi të organeve
• Mund të porosisë teste imazherike si rreze X ose skan CT për të gjetur vendndodhjen e infeksionit

Shumë nga shenjat dhe simptomat e sepsisit mund të shkaktohen edhe nga kushte të tjera mjekësore. Kjo mund ta bëjë diagnostikimin e sepsisit të vështirë në fazat e tij të hershme.

Cilat janë trajtimet për sepsisin?

Është shumë e rëndësishme të merret trajtim menjëherë. Trajtimi zakonisht përfshin:

• Antibiotikë.
• Ruajtjen e qarkullimit të gjakut në organe. Kjo mund të përfshijë marrjen e oksigjenit dhe lëngjeve intravenoze (IV).
• Trajtimin e burimit të infeksionit.
• Nëse nevojitet, barna për rritjen e presionit të gjakut.

Në raste të rënda, mund t’ju duhet dializë e veshkave ose tub frymëmarrjeje. Disa njerëz kanë nevojë për kirurgji për të hequr indin e dëmtuar nga infeksioni.

A mund të parandalohet sepsisi?

Për të parandaluar sepsisin, ju duhet të përpiqeni të parandaloni marrjen e një infeksioni:

• Kujdesuni mirë për çdo kusht shëndetësor kronik që keni
• Merrni vaksinat e rekomanduara
• Praktikoni higjienë të mirë, si larjen e duarve
• Mbani prerjet të pastra dhe të mbuluara derisa të shërohen

NIH: Instituti Kombëtar i Shkencave Mjekësore të Përgjithshme Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve

Burimi: Sepsis. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.