Çfarë është faktori Rh?
Ekzistojnë katër tipe kryesore të gjakut: A, B, O dhe AB. Tipet bazohen në substanca të gjetura në qelizat tuaja të gjakut. Tipi juaj i gjakut gjithashtu ka shenjë pozitive ose negative. Kjo quhet faktor Rh, i cili është një proteinë. Nëse qelizat tuaja të gjakut kanë këtë proteinë, jeni Rh-pozitiv. Nëse nuk e keni, jeni Rh-negativ.
Faktori Rh trashëgohet (kalon përmes familjeve). Shumica e njerëzve janë Rh-pozitivë, që do të thotë se kanë faktorin Rh. Njerëzit Rh-negativë nuk e kanë. Të qenit Rh-negativ nuk ndikon në shëndetin tuaj, por mund të ndikojë në shëndetin e fetusit tuaj nëse jeni shtatzënë.
Çfarë është papajtueshmëria Rh?
Nëse jeni shtatzënë dhe jeni Rh-negative dhe fëmija juaj është Rh-pozitiv, quhet papajtueshmëri Rh. Gjaku i fetusit tuaj mund të kalojë në rrjedhën tuaj të gjakut, veçanërisht gjatë lindjes. Nëse jeni Rh-negative dhe fëmija juaj është Rh-pozitiv, trupi juaj do të reagojë ndaj gjakut të fetusit si një substancë e huaj. Ai do të krijojë antitrupa (proteina) që mund të dëmtojnë qelizat e tij të kuqe të gjakut.
Këta antitrupa zakonisht nuk shkaktojnë probleme gjatë shtatzënisë suaj të parë. Por papajtueshmëria Rh mund të shkaktojë probleme në shtatzënitë e mëvonshme nëse fëmija është Rh-pozitiv. Kjo ndodh sepse antitrupat qëndrojnë në trupin tuaj pasi të jenë formuar. Gjatë shtatzënisë suaj të ardhshme, antitrupat mund të kalojnë placentën (organi që rritet në mitrër për t’i siguruar oksigjen dhe lëndë ushqyese fetusit) dhe të sulmojnë qelizat e kuqe të gjakut të fetusit. Papajtueshmëria Rh mund të shkaktojë sëmundjen Rh, një gjendje e rëndë që mund të shkaktojë një lloj të rëndë anemie.
Si diagnostikohet papajtueshmëria Rh?
Ofruesit tuaj të kujdesit shëndetësor do të porosisin analiza gjaku gjatë tremujorit të parë të shtatzënisë. Kjo shpesh bëhet në vizitën tuaj të parë prenatale. Këto teste mund të kontrollojnë nëse keni faktorin Rh dhe nëse trupi juaj ka krijuar antitrupa.
Si trajtohet papajtueshmëria Rh?
- Gjatë shtatzënisë suaj, injeksionet e një ilaçi të quajtur imunoglobulinë Rh mund të pengojnë trupin tuaj nga krijimi i antitrupave Rh. Ai ndihmon për të parandaluar problemet e papajtueshmërisë Rh.
- Pas lindjes, nëse fëmija juaj lind Rh-pozitiv, do t’ju duhet një tjetër injeksion i imunoglobulinës Rh. Por nëse jeni Rh-negative dhe fëmija juaj lind Rh-negativ, nuk ju nevojitet asnjë trajtim tjetër.
- Nëse fëmijës i nevojitet trajtim, ai mund të përfshijë fototerapinë (terapi me dritë) nëse trajtohet për verdhëzë, shtesa për të ndihmuar trupin të prodhojë qeliza të kuqe gjaku, ose në raste të rënda një transfuzion gjaku.
A mund të parandalohet papajtueshmëria Rh?
Kujdesi dhe trajtimi i hershëm prenatal ndihmojnë në parandalimin e problemeve me papajtueshmërinë Rh.
Burimi: Rh Incompatibility. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.
Informacioni i dhënë këtu nuk duhet përdorur gjatë ndonjë urgjence mjekësore ose për diagnostikimin apo trajtimin e ndonjë gjendjeje mjekësore. Një profesionist i licensuar mjekësor duhet të konsultohet për diagnostikimin dhe trajtimin e çdo dhe të gjitha kushteve mjekësore. Lidhjet me sajte të tjera jepen vetëm për informacion - ato nuk përbëjnë aprovime të atyre sajteve të tjera. Nuk bëhet asnjë garanci e çfarëdo lloji, as e shprehur dhe as e nënkuptuar, sa i përket saktësisë, besueshmërisë, kohës ose korrektësisë së ndonjë përkthimi të bërë nga një shërbim i palës së tretë i informacionit të dhënë këtu në ndonjë gjuhë tjetër.
