Dhimbje

Çfarë është dhimbja?

Dhimbja është një sinjal në sistemin tuaj nervor që diçka mund të jetë e gabuar. Është një ndjenjë e pakëndshme, si një pikje, dridhje, djegie, zjarre, ose dhimbje. Çdo person e ndjen dhimbjen ndryshe, edhe nëse shkaku i dhimbjes është i njëjtë. Dhimbja mund të jetë e mprehtë ose e zbehtë. Mund të jetë e lehtë ose e rëndë. Dhimbja mund të vijë dhe të shkojë, ose mund të jetë e vazhdueshme. Ju mund ta ndieni dhimbjen në një zonë të trupit tuaj, si shpina, barku, kraharori, ose pelvisë, ose mund ta ndieni atë në të gjithë trupin.

Dhimbja mund t’ju ndihmojë të vini në dijeni se diçka nuk shkon mirë. Nëse nuk do ta ndienit kurrë dhimbjen, mund t’i bënit dëm vetes pa e ditur, ose mund të mos e kuptonit se keni një problem mjekësor që ka nevojë për trajtim. Zbulimi i asaj çka shkakton dhimbjen tuaj do t’i ndihmojë ofruesit tuaj të kujdesit shëndetësor të përcaktojë mënyrën më të mirë për ta menaxhuar ose trajtuar atë.

Cilat janë llojet e dhimbjes?

Modelet dhe llojet e dhimbjes emërtohen bazuar në kohëzgjatjen dhe shpeshtësinë e dhimbjes suaj. Këto përfshijnë:

• Dhimbja akute zakonisht ndodh papritmas për shkak të një sëmundjeje, lëndimi ose inflamacioni (irritimi, skuqja dhe/ose ënjtja). Ky lloj dhimbje shpesh është i mprehtë dhe vepron si një paralajmërim se diçka nuk shkon mirë. Zakonisht zhduket kur shkaku trajtohet ose shërohet, megjithëse ndonjëherë mund të kthehet në dhimbje kronike. Disa shembuj të shkaqeve të dhimbjes akute përfshijnë kocka të thyera ose probleme dhëmbësh.
• Dhimbja kronike zgjat më shumë se tre muaj ose kohën gjatë së cilës do të duhej të shëroheshit. Ajo mund të ndikojë në të gjitha aspektet e jetës së përditshme, duke përfshirë humorin dhe marrëdhëniet tuaja. Disa kushte që mund të shkaktojnë dhimbje kronike përfshijnë artritin ose problemet e shpinës.
• Dhimbja episodike mund të ndodhë herë pas here dhe mund të shfaqet me kushte mjekësore afatgjata. Disa kushte që mund të shkaktojnë dhimbje episodike përfshijnë sëmundjen e qelizave drapër ose migrenat kronike.

Dhimbja mund të kategorizohet gjithashtu nga shkaku i mundshëm i dhimbjes. Dhimbja mund të përshkruhet si nociceptive (e shkaktuar nga dëmtimi i indit ose inflamacioni), neuropatike (e shkaktuar nga dëmtimi i nervave), ose nociplastike (e shkaktuar nga ndryshimet në mënyrën se si sistemi juaj nervor përpunon dhimbjen).

Çfarë shkakton dhimbjen?

Kuptimi i asaj çka shkakton dhimbjen dhe pse njerëzit e ndjejnë atë ndryshe mund të jetë i vështirë. Shpesh, është më e lehtë të gjendet shkaku i dhimbjes akute për shkak të një lëndimi sesa shkaku i dhimbjes kronike, ose mund të keni një shkak të vazhdueshëm dhimbje, si kanceri.

Në disa raste, nuk ka një shkak të qartë. Faktorët mjedisorë dhe psikologjikë si stresi dhe besimet rreth dhimbjes mund të ndikojnë në mënyrën se si e ndieni dhimbjen dhe përgjigjeni ndaj trajtimit.

Si diagnostikohet dhimbja?

Ju jeni i vetmi që e di se si ndihet dhimbja juaj. Ofruesit juaj mund ta masë dhimbjen tuaj më mirë nga mënyra se si e raportoni. Ata mund t’ju pyesin:

• Ku gjendet dhimbja në trupin tuaj?
• Sa kohë e keni dhimbjen?
• Si ndihet dhimbja, si p.sh. djegëse, zjarruese, ose e mprehtë?
• Sa shpesh keni dhimbje?
• Kur ndieni dhimbje, si p.sh. në mëngjes, mbrëma, ose gjithë kohën?
• Çfarë e lehtëson dhimbjen?
• Si ndikon dhimbja në jetën tuaj të përditshme?
• A është dhimbja e lehtë, e mesme, ose e rëndë?
• Të vlerësoni dhimbjen në një shkallë.

Nëse shkaku i dhimbjes suaj është i panjohur, ofruesit juaj mund të kryejnë gjithashtu një ekzaminim fizik dhe të porosisin analiza gjaku ose teste të tjera mjekësore për të ndihmuar në gjetjen e shkakut.

Cilat janë trajtimet për dhimbjen?

Dhimbja nuk kurrohet gjithmonë, por ka shumë mënyra për ta menaxhuar dhe trajtuar atë. Trajtimi varet nga shkaku dhe lloji i dhimbjes. Trajtimet mund të përfshijnë barna, si lehtësuesit e dhimbjes. Ka gjithashtu trajtime jo me barna, si akupunkturën, fizioterapinë dhe ndonjëherë kirurgjinë.

Në varësi të shkakut të dhimbjes suaj dhe simptomave, ofruesit juaj mund të rekomandojnë ndryshime në stil jetese. Këto mund të përfshijnë sugjerime për:

• Ngrënie të një diete të shëndetshme
• Shtimin e ushtrimeve
• Humbjen e peshës
• Menaxhimin e stresit
• Përmirësimin e shëndetit mendor

NIH: Instituti Kombëtar i Çrregullimeve Neurologjike dhe Goditjes

Burimi: Pain. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.