Çfarë është glaukoma?
Glaukoma është një grup sëmundjesh që mund të dëmtojë nervin optik të një ose të dy syve tuaj. Kjo mund të rezultojë në humbje të shikimit. Ekzistojnë lloje të ndryshëm glaukome, por lloji më i zakonshëm është glaukoma me kënd të hapur. Llojet e tjera më pak të zakonshme përfshijnë glaukomën me mbyllje të këndit dhe glaukomën kongjenitale.
Ju mund të mos keni asnjë simptomë të glaukomës. Kontrollet e rregullta të syve nga një specialist mund të kontrollojnë glaukomën dhe probleme të tjera të syve për të ndihmuar në mbrojtjen e shikimit tuaj. Trajtimet që ulin presionin e syve ndihmojnë në ngadalësimin e sëmundjes. Pa trajtim, glaukoma mund të çojë përfundimisht në verbëri.
Çfarë shkakton glaukomën?
Ekspertët mjekësorë nuk janë të sigurt se çfarë shkakton glaukomën, por llojet më të zakonshme zakonisht ndodhin kur presioni i lëngut brenda syrit rritet ngadalë, duke dëmtuar nervin optik. Llojet e tjera të glaukomës mund të shkaktohen nga kushte mjekësore, ose një foshnje mund të lindë me të.
Jo të gjithë personat me presion të lartë të syve zhvillojnë glaukomë. Disa njerëz mund të marrin madje glaukomë me presion normal të syve. Sasia e presionit që nervi juaj optik mund të përballojë është e ndryshme për çdo person. Kryerja e kontrolleve të rregullta të syve ndihmon specialistin tuaj të kuptojë se çfarë niveli presioni është normal për ju.
Cilat janë simptomat e glaukomës?
Shpesh nuk ka simptoma fillestare të glaukomës. Ose simptomat mund të fillojnë aq ngadalë sa ju ndoshta nuk i vëreni. Pa trajtim, ju humbisni ngadalë shikimin periferik (anësor). Mund të duket sikur po shikoni përmes një tuneli. Me kalimin e kohës, shikimi juaj i drejtpërdrejtë mund të zvogëlohet derisa të mos mbetet aspak shikim.
Nëse keni simptoma të menjëhershme si dhimbje intensive të syve, pamje të turbullt, sy të kuq ose stomak të shqetësuar (nauze), duhet të shkoni menjëherë te specialisti i syve ose në urgjencë. Këto mund të jenë simptoma të glaukomës me mbyllje të këndit. Ky lloj më pak i zakonshëm i glaukomës shkakton grumbullim të shpejtë të lëngut në sy.
Si diagnostikohet glaukoma?
Një kontroll i plotë i syve mund të tregojë nëse keni glaukomë. Kjo do të përfshijë:
- Një kontroll sysh me dilatim. Kjo përfshin vendosjen e pika sysh që zgjerojnë bebëzat. Kjo lejon më shumë dritë të hyjë në sy. Specialisti juaj i syve i ekzaminon sytë duke përdorur një thjerrëz zmadhuese speciale. Kjo siguron një pamje të qartë të indeve të rëndësishme në fund të syrit për të kontrolluar glaukomën ose probleme të tjera të syve. Për disa orë pas kontrollit, shikimi juaj mund të jetë i turbullt dhe i ndjeshëm ndaj dritës, prandaj do t’ju duhet dikush t’ju çojë në shtëpi.
- Testimi i fushës vizive. Ky kontroll i shikimit periferik (anësor) i lejon specialistit tuaj të syve të zbulojë se sa mirë mund të shihni objektet anash pa lëvizur sytë.
- Tonometria. Kjo mat presionin brenda syrit.
Nëse jeni me risk të lartë për glaukomë, duhet të bëni kontrolle të plota të syve çdo një deri në dy vjet. Jeni me risk të lartë nëse:
- Jeni me ngjyrë të zezë ose afrikano-amerikanë dhe mbi moshën 40
- Jeni mbi moshën 60, veçanërisht nëse jeni hispanic ose latino
- Keni histori familjare të glaukomës
Gjithashtu jeni me risk të lartë nëse keni presion të lartë gjaku ose diabete dhe duhet të bëni kontroll sysh të dilatuar të paktën një herë në vit. Bisedoni me specialistin tuaj për riskun dhe sa shpesh duhet t’i kontrolloni sytë.
Cilat janë trajtimet për glaukomën?
Trajtimi i hershëm mund të ndihmojë në mbrojtjen e syve nga humbja e shikimit. Nuk ka kurë, por glaukoma zakonisht mund të kontrollohet. Pa trajtim mund të shkaktojë përfundimisht verbëri. Trajtimet mund të përfshijnë:
- Pika sysh me recetë janë trajtimi më i zakonshëm për të ulur presionin në sy dhe parandaluar dëmtimin e nervit optik.
- Trajtime të tjera mund të përfshijnë ilaçe gojore, trajtim me lazer dhe/ose kirurgji.
Një kombinim i këtyre trajtimeve mund të përdoret për të ulur presionin e syve dhe ndihmuar në kullimin e lëngut nga syri juaj.
A mund të parandalohet glaukoma?
Nuk ka mënyrë për të parandaluar glaukomën. Kontrollet e syve mund të ndihmojnë në gjetjen e glaukomës ose problemeve të tjera të syve përpara se ato të ndikojnë në shikimin tuaj. Nëse keni glaukomë, sigurohuni të vazhdoni trajtimin për të parandaluar përkeqësimin e shikimit tuaj.
NIH: Instituti Kombëtar i Syve
Burimi: Glaucoma. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.
Informacioni i dhënë këtu nuk duhet përdorur gjatë ndonjë urgjence mjekësore ose për diagnostikimin apo trajtimin e ndonjë gjendjeje mjekësore. Një profesionist i licensuar mjekësor duhet të konsultohet për diagnostikimin dhe trajtimin e çdo dhe të gjitha kushteve mjekësore. Lidhjet me sajte të tjera jepen vetëm për informacion - ato nuk përbëjnë aprovime të atyre sajteve të tjera. Nuk bëhet asnjë garanci e çfarëdo lloji, as e shprehur dhe as e nënkuptuar, sa i përket saktësisë, besueshmërisë, kohës ose korrektësisë së ndonjë përkthimi të bërë nga një shërbim i palës së tretë i informacionit të dhënë këtu në ndonjë gjuhë tjetër.
