Çfarë janë vaksinat?
Vaksinat janë injeksione (shpime), lëngje, pilula ose spërkatje nazale që merrni për t’i mësuar sistemit imunitar të njohë dhe mbrojë nga mikrobet e dëmshëm. Mikrobet mund të jenë viruse ose baktere.
Disa lloje vaksinash përmbajnë mikrobe që shkaktojnë sëmundje. Por mikrobet janë vrarë ose dobësuar mjaftueshëm sa nuk do ta sëmurosin fëmijën tuaj. Disa vaksina përmbajnë vetëm një pjesë të mikrobit. Llojet e tjera të vaksinave përmbajnë udhëzime për qelizat tuaja për të prodhuar një proteinë të mikrobit.
Këto lloje të ndryshme vaksinash të gjitha nxisin një përgjigje imunitare, e cila ndihmon trupin të luftojë mikrobet. Sistemi imunitar i fëmijës suaj gjithashtu do ta mbajë mend mikrobin dhe do ta sulmojë nëse ai mikrop futet përsëri. Kjo mbrojtje kundër një sëmundjeje të caktuar quhet imunitet.
Pse duhet ta vaksinoj fëmijën tim?
Bebet lindin me sisteme imunitare që mund të luftojnë shumicën e mikrobeve, por ka disa sëmundje të rënda me të cilat ata nuk mund të përballën. Prandaj ata kanë nevojë për vaksina për të forcuar sistemin e tyre imunitar.
Këto sëmundje dikur vrisnin ose dëmtonin shumë foshnja, fëmijë dhe të rritur. Por tani me vaksina, fëmija juaj mund të fitojë imunitet nga këto sëmundje pa u sëmurur. Dhe për disa vaksina, vaksinimi aktivisht mund t’ju japë një përgjigje më të mirë imunitare sesa sëmundja vetë.
Vaksinimi i fëmijës suaj gjithashtu mbron të tjerët. Zakonisht, mikrobet mund të udhëtojnë shpejt përmes një komuniteti dhe t’i sëmurin shumë njerëz. Nëse mjaft njerëz sëmuren, mund të çojë në shpërthim. Por kur mjaft njerëz janë vaksinuar kundër një sëmundjeje të caktuar, është më e vështirë për atë sëmundje të përhapur tek të tjerët. I gjithë komuniteti ka më pak gjasa të sëmuret. Kjo quhet “imunitet i komunitetit”.
Imuniteti i komunitetit është veçanërisht i rëndësishëm për njerëzit që nuk mund të marrin disa vaksina. Për shembull, ata mund të mos jenë në gjendje të marrin një vaksinë sepse kanë sisteme imunitare të dobëta. Të tjerët mund të jenë alergjikë ndaj disa përbërësve të vaksinës. Dhe bebet e sapolindura janë shumë të vogla për disa vaksina. Imuniteti i komunitetit mund t’i mbrojë të gjithë.
A janë vaksinat të sigurta për fëmijët?
Vaksinat janë të sigurta. Ato duhet të kalojnë teste dhe vlerësime të gjerë sigurie përpara se të miratohen në Shtetet e Bashkuara.
Disa njerëz shqetësohen se vaksinat e fëmijërisë mund të shkaktojnë çrregullim të spektrit të autizmit (ASD). Por shumë studime shkencore e kanë shqyrtuar këtë dhe nuk kanë gjetur asnjë lidhje midis vaksinave dhe autizmit.
A mund t’i mbingarkojnë vaksinat sistemin imunitar të fëmijës tim?
Jo, vaksinat nuk e mbingarkojnë sistemin imunitar. Çdo ditë, sistemi imunitar i një fëmije të shëndetshëm lufton me sukses mijëra mikrobe. Kur fëmija juaj merr vaksina, ai/ajo merr mikrobe të dobësuar ose të vdekur. Prandaj edhe nëse merr disa vaksina në një ditë, ai/ajo ekspozohet ndaj një sasie të vogël mikrobesh në krahasim me atë me të cilën takohet çdo ditë në mjedisin e tij/saj.
Kur duhet ta vaksinoj fëmijën tim?
Fëmija juaj do të marrë vaksina gjatë vizitave për fëmijë të shëndetshëm. Ato do të jepen sipas skemës së vaksinimit. Kjo skemë rendit vaksinat e rekomanduara për fëmijët. Ajo përfshin kush duhet t’i marrë vaksinat, sa doza u nevojiten dhe në çfarë moshe duhet t’i marrin. Në Shtetet e Bashkuara, Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) publikojnë skemën e vaksinimit.
Ndjekja e skemës së vaksinimit i lejon fëmijës suaj të marrë mbrojtje nga sëmundjet në kohën e saktë. Kjo i jep trupit të tij mundësinë për të ndërtuar imunitet përpara se të ekspozohet ndaj këtyre sëmundjeve shumë të rënda.
Burimi: Childhood Vaccines. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.
Informacioni i dhënë këtu nuk duhet përdorur gjatë ndonjë urgjence mjekësore ose për diagnostikimin apo trajtimin e ndonjë gjendjeje mjekësore. Një profesionist i licensuar mjekësor duhet të konsultohet për diagnostikimin dhe trajtimin e çdo dhe të gjitha kushteve mjekësore. Lidhjet me sajte të tjera jepen vetëm për informacion - ato nuk përbëjnë aprovime të atyre sajteve të tjera. Nuk bëhet asnjë garanci e çfarëdo lloji, as e shprehur dhe as e nënkuptuar, sa i përket saktësisë, besueshmërisë, kohës ose korrektësisë së ndonjë përkthimi të bërë nga një shërbim i palës së tretë i informacionit të dhënë këtu në ndonjë gjuhë tjetër.