Pagjumësia

Çfarë është pagjumësia?

Pagjumësia është një çrregullim i zakonshëm i gjumit. Nëse e keni atë, mund të keni vështirësi në rënien në gjumë, qëndrimin në gjumë, ose të dyja. Si rezultat, mund të merrni shumë pak gjumë ose gjumë me cilësi të dobët. Mund të mos ndiheni të rifreskuar kur zgjoheni.

Cilat janë llojet e pagjumësisë?

Pagjumësia mund të jetë akute (afatshkurtër) ose kronike (e vazhdueshme). Pagjumësia akute është e zakonshme. Shkaqet e zakonshme përfshijnë stresin në punë, presionet familjare ose një ngjarje traumatike. Ajo zakonisht zgjat për ditë ose javë.

Pagjumësia kronike zgjat një muaj ose më shumë. Shumica e rasteve të pagjumësisë kronike janë dytësore. Kjo do të thotë se janë simptomë ose efekt anësor i ndonjë problemi tjetër, si kushte të caktuara mjekësore, ilaçe dhe çrregullime të tjera të gjumit. Substanca si kafeinë, duhan dhe alkool gjithashtu mund të jenë shkak.

Ndonjëherë pagjumësia kronike është problemi parësor. Kjo do të thotë se nuk shkaktohet nga diçka tjetër. Shkaku i saj nuk kuptohet mirë, por stresi afatgjatë, shqetësimi emocional, udhëtimet dhe puna me ndërrime mund të jenë faktorë. Pagjumësia parësore zakonisht zgjat më shumë se një muaj.

Kush është në rrezik nga pagjumësia?

Pagjumësia është e zakonshme. Ajo prek gratë më shpesh se burrat. Mund ta merrni në çdo moshë, por të rriturit e moshuar janë më të prirur ta kenë. Ju gjithashtu jeni në rrezik më të lartë nga pagjumësia nëse:

• Keni shumë stres
• Jeni të depresuar ose keni shqetësime të tjera emocionale, si divorc ose vdekje e bashkëshortit
• Keni të ardhura të ulëta
• Punoni natën ose keni ndërrime të shpeshta të mëdha në orët tuaja të punës
• Udhëtoni në distanca të gjata me ndryshime në kohë
• Keni një stil jetese jo aktiv
• Jeni afrikano-amerikanë; studimet tregojnë se afrikano-amerikanët u duhet më shumë kohë të flenë, nuk flenë aq mirë dhe kanë më shumë probleme me frymëmarrjen gjatë gjumit në krahasim me të bardhët.

Cilat janë simptomat e pagjumësisë?

Simptomat e pagjumësisë përfshijnë:

• Qëndrimin zgjuar për shumë kohë përpara se të flesh
• Fjehjen vetëm për periudha të shkurtra
• Qëndrimin zgjuar për shumë gjatë natës
• Ndjesinë sikur nuk ke fjetur fare
• Zgjimin shumë herët

Çfarë problemesh të tjera mund të shkaktojë pagjumësia?

Pagjumësia mund të shkaktojë përgjumje gjatë ditës dhe mungesë energjie. Gjithashtu mund t’ju bëjë të ndiheni të shqetësuar, të depresuar ose të irrituar. Mund të keni vështirësi në përqendrim në detyra, vëmendje, mësim dhe kujtesë. Pagjumësia gjithashtu mund të shkaktojë probleme të tjera serioze. Për shembull, mund t’ju bëjë të ndiheni të përgjumur gjatë drejtimit. Kjo mund t’ju shkaktojë të hyni në një aksident makine.

Si diagnostikohet pagjumësia?

Për të diagnostikuar pagjumësinë, ofruesi juaj i kujdesit shëndetësor:

• Merr historinë tuaj mjekësore
• Pyet për historinë tuaj të gjumit. Ofruesit do t’ju pyesë për detaje rreth zakoneve tuaja të gjumit.
• Bën një ekzaminim fizik, për të përjashtuar probleme të tjera mjekësore që mund të shkaktojnë pagjumësi
• Mund të rekomandojë një studim gjumi. Një studim gjumi mat se sa mirë flini dhe si përgjigjet trupi juaj ndaj problemeve të gjumit.

Cilat janë trajtimet për pagjumësinë?

Trajtimet përfshijnë ndryshime në stil jetese, këshillim dhe ilaçe:

• Ndryshimet në stil jetese, përfshirë zakonet e mira të gjumit, shpesh ndihmojnë në lehtësimin e pagjumësisë akute (afatshkurtër). Këto ndryshime mund ta bëjnë më të lehtë rënien dhe qëndrimin tuaj në gjumë.
• Një lloj këshillimi i quajtur terapia konjitive-sjelljore (KBT) mund të ndihmojë në lehtësimin e ankthit të lidhur me pagjumësinë kronike (të vazhdueshme)
• Disa ilaçe gjithashtu mund të ndihmojnë në lehtësimin e pagjumësisë suaj dhe lejimin e rinisjes së një grafiku të rregullt gjumi

Nëse pagjumësia juaj është simptomë ose efekt anësor i një problemi tjetër, është e rëndësishme të trajtohet ai problem (nëse është e mundur).

NIH: Instituti Kombëtar i Zemrës, Mushkërive dhe Gjakut

Burimi: Insomnia. Faleminderit MedlinePlus, National Library of Medicine.